Het archief

Bron: Steenbergen Archief

   

    1.

 

Op de dorpsfotograaf wordt vaak een beetje neergekeken. Hij heeft geen flitsende carrière in Afrika, is niet de confronterende blik in de ochtendkrant. Hij neemt de schoolfoto’s. Hij ontwikkelt foto’s van nieuwgeboren baby’s en oud geworden vrienden. In zijn winkel verkoopt hij drie soorten rolletjes, een paar wegwerpcamera’s, fotolijstjes en sleutelhangers.

Dit is zijn hond. Hij is wat stram en hinkt een beetje, maar dat zie je niet op de foto. Zijn naam is Benjii, naar het hondje uit de kinderboeken dat op avontuur ging. Als de dorpsfotograaf zijn werk doet zit Benjii te kijken hoe het flitslicht speelt met de schaduwen.

Het is een vreemd beroep, dat van fotograaf. Je neemt momenten van mensen af, je geeft ze aan hen terug, maar bewaart de negatieven in een la ergens achterin de kast. Sommige van je foto’s worden beroemd, maar de meesten worden snel vergeten. Zo gaan de dingen. Negentig procent van ons leven gaat ongezien voorbij.
De mooiste foto’s worden vaak ongemerkt genomen en vertellen meer dan de bedoeling was. Ze worden gemaakt zonder publiek voor ogen en hoeven daarom niet goed te zijn, niet bijzonder of mooi. Ze hoeven er alleen maar te zijn, voor later. Voor de dorpsfotograaf.
Omdat hij veel van zijn hond hield en dacht: met foto’s hou je dingen vast.



    2.

 

We verzuchten vaak dat we alles willen achterlaten, maar staan niet stil bij wat daarna. Dat er iemand anders in jouw bed, op jouw fiets, met jouw man zal zijn. Ik verkoop nooit iets op de rommelmarkt, maar koop er des te meer. De begrafenishoed die ik droeg met carnaval. Fotoboeken voor een euro, een leven zorgvuldig ingeplakt tussen zijdepapier en hanenpoten. Maart 1987, vakantie Ameland. Juni 1990, op schoot bij Tante Gerda. Een wereldbol waar andermans vingers nog op staan.

Vrijwel niets blijft ongevonden. We graven nu op wat mensen duizenden jaren geleden zonder aarzelen hebben weggegooid. Wie is er immers geïnteresseerd in de doorsnee dingen? Bekers, kruiken, borden; pijlen en speren; een handgeschreven boek en onontwikkelde foto’s. Beelden van alledag die jaren geleden zijn vastgelegd, maar nu pas naar voren komen.

Vergis je niet, alledaagsheid is beperkt houdbaar. Alles verandert en tussen de technologie en de vooruitgang zijn het niet slechts negatieven die we laten liggen.